Definição

... da totalidade das coisas e dos seres, do total das coisas e dos seres, do que é objeto de todo o discurso, da totalidade das coisas concretas ou abstratas, sem faltar nenhuma, de todos os atributos e qualidades, de todas as pessoas, de todo mundo, do que é importante, do que é essencial, do que realmente conta...
Em associação com Casa Pyndahýba Editora
Ano VI Número 63 - Março 2014

TUDA - pap.el el.etrônico

Em associação com Casa Pyndahýba Editora
Ano I Número 9 - Setembro 2009
Tradução - Eduardo Miranda

O "eresiak" (canções fúnebres em "euskara", a língua basca), são cantos fúnebres medievais, um legado poético de uma certa aristocracia guerreira do País Basco na Idade Média tardia. Os textos que sobrevivem até hoje (raros, infelizmente), são produto de uma longa tradição oral. Os elogios ao falecido geralmente incluíam críticas e acusações, e foram proibidos pela Igreja e por autoridades civis. Em Euskadi (País Basco), eram as mulheres quem sempre cantavam. Nesta canção abaixo intitulada Milia Lasturkoren (Emília de Lastúria), os quatro primeiros versos são cantados pela irmã de Emília. Os dois seguintes são a retruca da irmã de Pedro Garcia, e os dois últimos é a conclusão da irmã de Emília.

Eis o plot: depois de Emília de Lastúria ter morrido ao dar a luz, sabe-se que seu marido Pedro Garcia de Oro casou-se com Dona Maria de Arrazola, por quem ele já se encantara anteriormente. Uma das irmãs de Emilia fica furiosa com a notícia, e viaja de Deba para Arrasate para cantar o seguinte canto-lamento no enterro da irmã, como era costume naqueles tempos...

Vicent Van Gogh's Funeral in the Snow Near the Old Tower,
Drawing, Black chalk, pen, brown ink, washed - December, 1883


Emília de Lastúria
Anônimo, século XV

Qual é a ferida da mulher parida?
Maçãs assadas ao vinho tinto, querida,
Mas contigo é diferente, Emilia:
sob a terra fria, por uma laje protegida.

Deves ir para Lastúria, Emilia.
O senhor seu pai toca o instrumento,
A senhora sua mãe prepara o saimento.
É pra lá que tens que ir, Emilia.

Caiu do céu um grande granito,
atingindo a torre de Lastúria,
partindo-a ao meio com fúria
Tens que ir Emilia, se tens juízo.

Emilia de Lastúria, precisas saber,
Pedro Garcia tem se mostrado um canalha,
Com Maria Arrazola foi ele se meter,
Que se casem, que são ambos da mesma laia.

Mas Pedro Garcia nada tem a dever
a tamanha tragédia e funestação,
e lá dos céus mandaram-lhe dizer
que ajudasse a carregar o caixão

Bom marido, jovem e honrado
vivia em casa de enormes portões,
possuía bens aos montões,
Sempre comedido e bem-comportado.
Emilia de Lastúria, sinceramente,
o mensagero não agiu honestamente.

Caiu do céu uma viga agora,
bem no topo da torre de Lastúria,
matou o senhor e a senhora,
ambos em momentos de luxúria.
Aos céus enviamos uma bolsa de moedas
Mandem de volta a senhora de pára-quedas

Tenho tomado ódio por Arrasate,
Que tem tratado mal as mulheres de Gipuzkoa:
Maria de Balda na Rua Iturriotz,
Otxanda de Gabiola na Rua Artekale,
Emilia de Lastúria, no bairro todo.

Milia Lasturko
Anonimoa, XV mendea

Zer ete da andra erdiaren zauria?
Sagar errea, eta ardoa gorria.
Alabaia, kontrarion da Milia:
Azpian lur hotza gainean harria.

Lasturrera behar dozu, Milia.
Aita jaunak eresten dau elia,
Ama andreak apainketan hobia.
Hara behar dozu, Milia.

Jausi da zerurean harria,
Aurkitu dau Lasturren torre barria,
Edegi dio almeneari erdia.
Lasturrera bear dozu, Milia.

Arren, ene andra Milia Lasturko,
Peru Garziak egin deusku laburto:
Egin dau andra Marina Arrazolako.
Ezkon bekio, bere idea dauko.

Ez dauko Peru Garziak beharrik
Hain gatx handia apukaduagatik,
Zeruetako mandatua izanik,
Andrariok hala kunpli jasorik.

Gizon txipi sotil baten andra zan,
Ate arte zabalean ohi zan,
Giltza porra handiaren jabe zan,
Honra handi asko kunplidu jakan.
Arren ene andra Milia Lasturko,
Mandatariak egin deust gaxtoto.

Zerurean jausi da habea,
Jo dau Lasturko torre gorea,
Eroan ditu hango jauna eta andrea,
Bata lehen, gero bestea.
Bidaldu dogu zeruetara kartea:
Arren diguela gure andrea.

Mondragoeri hartu deutsat gorroto,
Giputz andraok hartu ditu gaxtoto:
Iturriotz kalean andra Maria Baldako,
Arte kalean andra Oianda Gabiolako,
Errebalean andra Milia Lasturko.

No comments:

Autores

Ademir Demarchi Adília Lopes Adriana Pessolato Afobório Agustín Ubeda Alan Kenny Alberto Bresciani Alberto da Cunha Melo Aldo Votto Alejandra Pizarnik Alessandro Miranda Alexei Bueno Alexis Pomerantzeff Ali Ahmad Said Asbar Almandrade Álvaro de Campos Alyssa Monks Amadeu Ferreira Ana Cristina Cesar Ana Paula Guimarães Andrew Simpson Anthony Thwaite Antonio Brasileiro Antonio Cisneros Antonio Gamoneda António Nobre Antonio Romane Ari Cândido Ari Candido Fernandes Aristides Klafke Arnaldo Xavier Atsuro Riley Aurélio de Oliveira Banksy Bertolt Brecht Bo Mathorne Bob Dylan Bruno Tolentino Calabrone Camila Alencar Cândido Rolim Carey Clarke Carla Andrade Carlos Barbosa Carlos Bonfá Carlos Drummond de Andrade Carlos Eugênio Junqueira Ayres Carlos Pena Filho Carol Ann Duffy Carolyn Crawford Cassiano Ricardo Cecília Meireles Celso de Alencar Cesar Cruz Charles Bukowski Chico Buarque de Hollanda Chico Buarque de Hollanda and Paulo Pontes Claudia Roquette-Pinto Constantine Cavafy Conteúdos Cornelius Eady Cruz e Souza Cyro de Mattos Dantas Mota David Butler Décio Pignatari Denise Freitas Desmond O’Grady Dimitris Lyacos Dino Valls Dom e Ravel Donald Teskey Donizete Galvão Donna Acheson-Juillet Dorival Fontana Dylan Thomas Edgar Allan Poe Edson Bueno de Camargo Eduardo Miranda Eduardo Sarno Eduvier Fuentes Fernández Elaine Garvey Éle Semog Elizabeth Bishop Enio Squeff Ernest Descals Eugénio de Andrade Evgen Bavcar Fernando Pessoa Fernando Portela Ferreira Gullar Firmino Rocha Francisco Niebro George Callaghan George Garrett Gey Espinheira Gherashim Luca Gil Scott-Heron Gilberto Nable Glauco Vilas Boas Gonçalves Dias Grant Wood Gregório de Matos Guilherme de Almeida Hamilton Faria Henri Matisse Henrique Augusto Chaudon Henry Vaughan Hilda Hilst Hughie O'Donoghue Husam Rabahia Ian Iqbal Rashid Ingeborg Bachmann Issa Touma Italo Ramos Itamar Assumpção Iulian Boldea Ivan Donn Carswell Ivan Justen Santana Ivan Titor Ivana Arruda Leite Izacyl Guimarães Ferreira Jacek Yerka Jack Butler Yeats Jackson Pollock Jacob Pinheiro Goldberg Jacques Roumain James Joyce James Merril James Wright Jan Nepomuk Neruda Jason Yarmosky Jeanette Rozsas Jim McDonald Joan Maragall i Gorina João Cabral de Melo Neto João Guimarães Rosa João Werner Joaquim Cardozo Joe Fenton John Doherty John Steuart Curry John Updike John Yeats José Carlos de Souza José de Almada-Negreiros José Geraldo de Barros Martins José Inácio Vieira de Melo José Miranda Filho José Paulo Paes José Ricardo Nunes José Saramago Josep Daústin Junqueira Ayres Kerry Shawn Keys Konstanty Ildefons Galczynski Kurt Weill Lêdo Ivo Léon Laleau Leonardo André Elwing Goldberg Lluís Llach I Grande Lou Reed Luis Serguilha Luiz Otávio Oliani Luiz Roberto Guedes Luther Lebtag Magnhild Opdol Manoel de Barros Marçal Aquino Márcio-André Marco Rheis Marcos Rey Mari Khnkoyan Maria do Rosário Pedreira Mariângela de Almeida Marina Abramović Marina Alexiou Mario Benedetti Mário Chamie Mário de Andrade Mário de Sá-Carneiro Mário Faustino Mario Quintana Marly Agostini Franzin Marta Penter Masaoka Shiki Maser Matilde Damele Matthias Johannessen Michael Palmer Miguel Torga Mira Schendel Moacir Amâncio Mr. Mead Murilo Carvalho Murilo Mendes Nadir Afonso Nâzım Hikmet Nuala Ní Chonchuír Nuala Ní Dhomhnaill Odd Nerdrum Orides Fontela Orlando Gibbons Orlando Teruz Oscar Niemeyer Osip Mandelstam Oswald de Andrade Pablo Neruda Pablo Picasso Pádraig Mac Piarais Patativa do Assaré Paul Funge Paul Henry Paulo Afonso da Silva Pinto Paulo Cancela de Abreu Paulo Henriques Britto Paulo Leminski Pedro Du Bois Pedro Lemebel Pete Doherty Petya Stoykova Dubarova Pink Floyd Plínio de Aguiar Qi Baishi Rafael Mantovani Ragnar Lagerbald Raquel Naveira Raul Bopp Regina Alonso Régis Bonvicino Renato Borgomoni Renato de Almeida Martins Renato Rezende Ricardo Portugal Ricardo Primo Portugal Ronald Augusto Roniwalter Jatobá Rowena Dring Rui Carvalho Homem Rui Lage Ruy Belo Ruy Espinheira Filho Ruzbihan al-Shirazi Salvado Dalí Sandra Ciccone Ginez Santiago de Novais Saúl Dias Scott Scheidly Seamus Heaney Sebastià Alzamora Sebastian Guerrini Shahram Karimi Shorsha Sullivan Sigitas Parulskis Sílvio Ferreira Leite Silvio Fiorani Sílvio Fiorani Smokey Robinson Sohrab Sepehri Sophia de Mello Breyner Andresen Souzalopes Susana Thénon Susie Hervatin Suzana Cano The Yes Men Thom Gunn Tim Burton Tomasz Bagiński Torquato Neto Túlia Lopes Vagner Barbosa Val Byrne Valdomiro Santana Vera Lúcia de Oliveira Vicente Werner y Sanchez Victor Giudice Vieira da Silva Vinícius de Moraes W. B. Yeats W.H. Auden Walt Disney Walter Frederick Osborne William Kentridge Willian Blake Wladimir Augusto Yves Bonnefoy Zdzisław Beksiński Zé Rodrix